Boekbespreking: Chinese geneeskunde voorbij het materialisme PDF Print E-mail
Written by Koenraad Elst   
Sunday, 08 June 2014 11:26

Het klassieke werk over de TCM (Traditional Chinese Medicine, de gebruikelijke afkorting voor de traditionele Chinese geneeskunde), de Shennong Bencao (3de vX), onderscheidt 3 niveaus in de geneeskunde: het aardse niveau behandelt ziekten, het menselijke voorkomt ziekten, het hemelse bu ming, “voedt de bestemming/leven”. De Neijing Lingshu, ”De hemelse as” van de “Innerlijke klassiek”, zegt, bij het prikken de inworteling in Shen, “de geest”, niet te vergeten. De Chinese geneeskunde erkent dus de rol van Buming en Shen, categorieën die echter weggezuiverd zijn door de moderne beoefenaren.

Het doel van het onderhavige boek, Het Hart van de Acupunctuur (Brugge: ACU-QI 2010, 128 pp., ISBN 9789081213325) door de Vlaamse acupuncturist Bruno Braeckman, is de herwaardering van deze immateriële waarden in de Chinese geneeskunde. De auteur gaat mee met Heiner Fruehauf die emotionele stress als hoofdoorzaak van ziekten noemt: “Ondanks de ondubbelzinnige hoofdrol van de Shen als de spil van de ontwikkeling van het ziekteproces heeft de hedendaagse TCM de rol van de emoties verwezen naar de historische archieven van de klassieke Chinese geneeskunde die niet stroken met de ideologie van de marxistische materialistische wetenschap.” (cit. p.66)

Hier legt de auteur de vinger op de wonde, maar slechts gedeeltelijk. Het is waar dat het marxisme premoderne “idealistische” categorieën wantrouwt, en dus met name de niet-tastbare elementen in de TCM neigt te verwaarlozen of door materialistische categorieën te vervangen. De beïnvloeding van de Chinese geneeskunde door de materialistische geest van de Westerse wetenschap is echter lang voor Mao begonnen. De Chinese Republiek op Taiwan is pas ná de oversteek in 1949 een bewaarcentrum van de oude Chinese beschaving geworden, daarvóór hield ze zich bezig met de sluiting van tempels en de vervanging van “bijgelovige” inheemse door “wetenschappelijke” westerse geneeskunde. Zelfs het Qing-keizerrijk vóór 1911 kende een zekere modernisering, en nergens méér dan in de geneeskunde.

Dit boek bevat tevens een bespreking van enkele algemene begrippen uit de TCM, bv. “ji = uitwendig veroorzaakt ‘exces’, bing = ziekte door mentale, emotionele of spirituele oorzaken.” (p.66) Er zijn al eens ongevallen die kerngezonde mensen treffen,maar echte ziekten komen voort uit de mens zelf, uit zijn hart (xin), dat ook zoiets als “ziel” betekent. De perverse qi (xieqi) hangt samen met de liu yin, “6 excessen”, benevens de werking van de qi qing, de “7 emoties”.

Kortom, men zou dit boek zonder voorkennis als een inleiding tot het begrippenapparaat van de TCM kunnen lezen, maar het bevat ook een boodschap, die binnen de materialistische opvatting van ziekte als nieuws zal klinken.

 
Copyright © 2024 Koenraad Elst. All Rights Reserved.
Joomla! is Free Software released under the GNU/GPL License.